Anal Fissür makat kanalı içerisinde oluşan ve dışarıya açılan kısma kadar devam eden makat çatlağıdır. Mekanizma genel olarak, sert bir dışkının çıkış esnasında makat kanalında oluşturduğu travma veya uzun süreli ıkınmalara bağlı basınç artışı nedeniyle yırtılmaların meydana geldiği bilinmektedir.
Kabızlık en sık sebep olmakla beraber, kabızlık yaşamayan insanlarda da görülebilmektedir. Anal fissürü olan hastalarda, kontrol dışı çalışan ve normalde sürekli kasılı halde kalarak makat kanalını kapalı tutan kas tabakasının, normalden daha fazla sıkılı halde olmasına bağlı, kabızlık olmasa bile zorlu dışkılama ve buna bağlı yırtıklar oluşabilir.
Ayrıca makat yırtıklarının sıklıkla makat arka duvarında olması, bazı insanlarda, bu bölgenin kan dolaşımı yönünden beslenmesinin daha zayıf olduğunu ve ıkınma esnasında damarların daha da büzüşerek kanlanmanın iyice azaldığını ve yırtılmaların kolaylaştığını göstermektedir.
Anal bölge hastalıkları arasında anal fissür oldukça sıktır ve genellikle genç erişkinlerin hastalığıdır. En sık nedenler ;
Hastaların en sık başvuru nedeni makatta ağrıdır. Dışkılama esnasında yırtılma tarzında ve cam kesiği şeklinde tarif edilen bir ağrı hissedilir.
Hastaların pek çoğu bu ağrıyı yaşamamak için dışkılamayı erteler ve içeride bekleyen dışkı giderek sertleşerek çıkarılması çok daha ağrılı bir hal alır ve olay bu şekilde kısır döngüye girer. Bu olay 6 haftadan uzun süre devam ederse kronikleşir ve ağrı bir miktar azalır.
Bir diğer şikayet de makattan kanamadır. Az miktarda olup, parlak kırmızı renktedir ve dışkılamanın bitiminde görülür. Bazı hastalarda da kaşıntı şikayeti mevcuttur. Yırtık olan bölgeden gelen salgılardan dolayı ıslaklık hissi ve kaşıntı görülür.
Kronikleşen anal fissüre bağlı olarak makatın dış kısmında ele gelen küçük bir meme olabilir (skin tag = hipertrofik papilla) . Kendi kendine iyileşmeye çalışan yırtığa bağlı olarak giderek büyüyen bir cilt uzantısıdır. Olayın eski olduğunun ve kronikleştiğinin göstergesidir. Çok ileri düzeyde olduğunda makatta darlıklara da neden olabilmektedir.
Hastanın hikayesi ve yapılacak muayene ile kolaylıkla tanıyı koymak mümkündür.
Diz ve dirsekler üzerinde iken yapılan anal muayenede makatın genellikle kuyruk sokumuna bakan tarafında, içeriye doğru uzanan, kesik şeklinde fissür hattı izlenir. Ağrıdan dolayı makat kaslarında spazm olduğundan dolayı muayene esnasında rektal tuşe yapılmamaktadır.
Muayene esnasında makat çevresinde birden fazla yırtık olduğu görülürse , altta yatan bir hastalığı atlamamak açısından ( Kanser ,HIV ,tüberküloz , Chron , Ülseratif kolit…) ileri tetkik yapılmalıdır.
Anal fissür nedeniyle başvuran hastalarda ilk olarak yaşam tarzı değişiklikleri, kabızlığın giderilmesi, liften zengin diyet ve bazı ilaçlarla tedavi denenir.
Bunlara rağmen şikayetleri devam eden hastalarda botoks uygulaması yapılabilir.
Botulinum toksini sayesinde , olayı başlatan nedenlerden olan makat kası üzerindeki spazm giderilerek kas gevşetilir ve bu sayede dışkılama kolaylaşır.
Ancak etkinliği maksimum 5-6 aydır ve tekrar edilmesi gerekir. Bu şekilde hastaların yaklaşık %70 inde rahatlama olmaktadır.
Yöntemin dezavantajı, kasın gevşemesinden dolayı geçici olarak gaz ve dışkı kaçırma yaşanabilmesidir.
Anal fissürde cerrahi tedavi ,bizler için son seçenek olarak hastaya sunulmaktadır. Medikal tedaviler ve yaşam tarzı değişikliklerine rağmen şikayetleri devam eden , dışkılamaktan vazgeçecek derecede ağrısı olan hastalarda lateral internal sfinkterotomi işlemi uygulanır.
Makat kanalı iç kısmında spazm halinde olan kas kesilir. İşlem kısa süreli olup ,genel veya spinal anestezi altında yapılmaktadır.
Bu web sitesinde belirtilen cerrahi operasyonlara ait bilgi, görüntü ve yorumlar bilgilendirme amaçlıdır. Tanı, tedavi ve takip yöntemlerindeki karar hekim tarafından verilecektir.