Menü
Aslında hemoroidler ,insan vücudunun normal anatomik elemanlarıdır. Hastalığın ismi Latinceden gelmekte olup, hem (kan) ve roos (akış) kelimelerinin birleşmesinden oluşmuştur. Beslenme alışkanlıkları ve yaşam tarzı nedeniyle Türk toplumunda oldukça sık rastlanan bir hastalıktır.
Genel olarak barsağın son
kısmını besleyen hemoroidal venlerin (damarsal yapılar) farklı nedenlerden dolayı genişlemesi ve makat kanalı içerisinde aşağıya doğru sarkması , hastalığın başlangıcına zemin hazırlayan sebeptir. Bununla ilişkili olarak ; makat kasları ve damar duvarındaki zayıflamaya bağlı sıklıkla 50-70 yaş civarı görülmesine rağmen , günümüzde hazır gıdalarla beslenme , az lifli yiyeceklerin tercih edilmesi , kabızlık ve ishal gibi sebeplere bağlı olarak hemoroidin görülme yaşı daha erken dönemlere çekilmiştir. Cinsiyet açısından kadın ve erkek arasında belirgin bir farklılık yoktur ancak kadınlarda gebelik önemli bir risk faktörüdür.
İnternal (İç) HemoroidlerMakat kanalının iç kısmında yerleşimli hemoroidlerdir. Bulunduğu evreye göre değerlendirilir.
Evre1: Hemoroid pakesi (=meme) anal kanal içerisinde belirgindir ancak gözle görülemez…Ağrısızdır ,zaman zaman makattan kanamaya neden olabilir. Sadece anoskopi (makat kanalının 10 cm e kadar olan kısmının bir alet ile görüntülenmesi) veya rektosigmoidoskopik (barsağın 30-40 cm e kadar olan kısmının değerlendirildiği endoskopi şekli) tetkik esnasında görülebilir.
Evre 2: Ikınma ve dışkılama sırasında beliren ve sonrasında kendiliğinden kaybolan pakeler şeklindedir. Makattan kanama ,akıntı ve kaşıntı hissine neden olabilir.
Evre 3: Ikınma sonrasında belirginleşen , kendiliğinden kaybolmayan , ancak el yardımıyla içeri itilirse kaybolan pakeler şeklindedir. Makattan kanama ve akıntı mevcuttur. Tuvalet sonrasında yeterince temizlik sağlanamadığından kaşıntılıdır ve makatta dolgunluk hissine neden olabilir.
Evre 4: Hastalığın son evresidir. Bütün pakeler dışarıda olup makat kanalına geri dönemez. Sıkılı olan makat kasları arasında şişmiş ve boğulmuş durumdaki pakeler ciddi ağrı ve kanamaya neden olur.
Makat kanalının bitimi ile anal bölge cildi arasındaki alanda yerleşimli şişlikler şeklindedir. Eğer bu hemoroidlerin içerisine bir kan pıhtısı yerleşirse ciddi anlamda ağrı ,mor renkte şişlik ve bazen erode olması sonucu kanama meydana gelir.
Hastanın hem iç , hem de dış hemoroid pakeleri mevcuttur.
Makattan kanama, hastaları en çok hekime getiren nedendir. Bazı hastalarda dışkılama sonrasında tuvalete damla damla, bazen sadece tuvalet kağıdına bulaşma şeklinde nadiren de fışkırır tarzda olabilir. Sıklıkla neden internal hemoroidler olmakla beraber üzeri erozyone olmuş eksternal hemoroid pakeleri de kanayabilmektedir. Bu durumun ihmal edilmesi halinde , hastalar derin kansızlık ve buna bağlı şikayetler (halsizlik ,yorgunluk ,düşük tansiyon ,çarpıntı) ile de başvurabilmektedir.
Diğer bir başvuru nedeni ise
makatta ağrı olmasıdır. En sık eksternal hemoroid pakeleri içerisine oturmuş olan kan pıhtısı (trombüs) nedeniyle görülür. Tromboze hemoroid dediğimiz bu durum genellikle zor bir dışkılamayı takiben, aniden ortaya çıkar. Hasta tarafından, ağrı nedeniyle dışkılamada zorlanma ve yapılamadığı için sertleşen katı dışkının baskısıyla tekrar eden bir ‘’ağrı döngüsü’’ifade edilir. Bu tip durumlarda genellikle lokal anestezi uygulanarak mevcut pıhtının boşaltılması, hasta için hızlı ve rahatlatıcı bir tedavi şekli olacaktır.
Makatta et parçası şeklinde memelerin ele gelmesi hemoroid pakelerinin anal kanal dışına sarkması sonucudur. Hastalığın ileri evrede olduğunu gösteren bulgulardandır.
Makatta kaşıntı ise , hem belirginleşen hemoroid pakelerinden salgılanan mukuslu içerik nedeniyle, hem de mevcut pakelere bağlı olarak tam sıkılı halde olamayan (kapanamayan) makat kaslarından dışkı sızıntısı olması nedeniyledir. Ayrıca evre 3 ve 4 hemoroid hastaları tuvalet sonrasında pakeler üzerindeki dışkıyı yeterince temizleyemediklerinden kaşıntı hissetmektedir. Hijyenik problemler sık görülmektedir.
Hastalarımız tarafından pek hoş olmayan bir muayene gibi gözükse de anal ve rektal muayene biz cerrahi hekimleri için çok değerlidir. Hem hemoroid ,makat yırtığı, kondilom gibi iyi huylu hastalıkların teşhisinde hem de rektum tümörü, anal kanser, polip gibi hastalıkların atlanmaması açısından rektal tuşe (parmakla muayene) önemlidir. Genellikle hastaya diz ve dirsekler üzerinde pozisyon verilerek yapılan gözle muayene hemoroid (Basur) tanısı için yeterlidir. Ancak evre 1 ve 2 internal (iç) hemoroid tanısı için rektal tuşe (tecrübeye dayalı olarak) veya anoskop denilen aletle makat kanalı içine bakarak değerlendirmek uygun olacaktır.
Eğer muayene esnasında , özellikle makattan kanama ile başvuran hastalarda , durumu açıklayacak hemoroid veya makat yırtığı gibi bir durum yoksa mutlaka kolonoskopi gibi ileri tetkikler yapılarak kanama nedeninin ortaya konması gereklidir.
Bayan hastalarımızın çoğu şikayetlerin başlangıç dönemi için gebeliği işaret etmektedirler. Giderek büyüyen bebeğin oluşturduğu karın içi basınç artışı ,hormonal etkilere bağlı olarak barsak hareketlerinin değişmesi ve kanın akışkanlığının azalması nedeniyle gebelik döneminde basur sıklığı yüksektir. Yakınmalar , son dönemlere doğru giderek artmakta ve doğumla birlikte bir miktar gerilemektedir. Gebelik boyunca mümkün olduğunca cerrahi müdahalelerden kaçınılarak medikal tedavi ile ilerlenmektedir. Zaten doğum eylemi sonrasında ,sebepler kısmen ortadan kalktığı için mevcut pakelerin şişliğinde gerileme görülmektedir. Ancak buna rağmen yeterince düzelme olmaması durumunda yeniden değerlendirme yapılmalıdır. Hemoroidal hastalığın olması ,normal doğum yapılmasını engelleyen bir durum değildir.
Hemoroid ilk evrelerinde ameliyatsız olarak tedavi edilebilir. Hastaların sıcak su oturma banyosu yapması rahatsızlıklara iyi gelecektir. Ayrıca hemoroid tedavisinde kullanılan basur kremi ve fitil formunda ilaçları doktorunuz reçete edebilir. Hemoroid oturur pozisyonda fazla kalmaktan oluşmuşsa hastaların bilinçli olarak oturma sürelerini azaltmaları gerekir.
Genellikle hemoroid ameliyatı kararı alınan hastalarımızın çoğu, bu aşamaya kadar medikal tedavi yöntemlerini çoğunu denemiş ancak mevcut şikayetleri gerilememiş olan hastalardır.
Planlanan cerrahi türüne göre , spinal anestezi (belden aşağısının uyuşturulması) veya genel anestezi (hastanın uyutulması) tercih edilmektedir.
Basur ameliyatı tedavisi ,sorunlu hemoroid pakelerinin çıkarılmasıdır. Kullanılan güncel teknikler , LİGASURE damar mühürleme sistemi , HARMONİC skalpel , LONGO stapler ile hemoroidopeksi ve LAZER koagülasyon yöntemidir.
Bu teknikler sayesinde, klasik yöntemlere göre ameliyat sırasında ve sonrasında kanama , ameliyatın süresi ,ameliyat sonrası ağrı ve hastanede kalış süresi gibi parametreler minimalize edilmektedir.
Ligasure, makas benzeri uca sahip bir alet olup pake alt kısmına yerleştirilir ve damarsal yapı kesilip mühürlenerek çıkarılır. Bu sayede kanama olmaz veya çok azdır, dikiş atılmasına gerek yoktur.
Harmonic scalpel , yine makas benzeri ucu olan bir alet yardımıyla ultrasonik dalgalar kullanılarak pakenin alt kısmından kesilerek çıkarılmasıdır. Kanama olmaz veya çok azdır , yine dikiş gerektirmez.
Longo stapler , çepeçevre internal hemoroid pakeleri olan hastalarda kullandığımız yuvarlak uçlu bir alettir. Aynı anda tüm internal hemoroid pakelerini içine alarak kesen , metal dikişlerle zımbalayan ve bu esnada makat kanalının açıklığını koruyan bir cerrahi şeklidir.
Lazer ablasyon ise son zamanlarda oldukça sık kullandığımız ve ameliyat sonrası hasta konforu (aynı gün taburcu olabilme , ameliyat sonrası minimal ağrı ,kanama ve enfeksiyon riski ) açısından tercih edilen bir yöntemdir. Ucunda lazer olan bir fiber yardımıyla küçük bir kesiden hemoroid pakesi içine girilerek , pakenin ısı ve ışık etkisiyle tahribata uğraması ve sonucunda yapısal değişikliğe bağlı olarak makat kanalı duvarına yapışmasını sağlayan bir tekniktir. Dikişsiz ve kansız bir yöntem olarak kabul edilir.
Tüm bu seçeneklere rağmen şunu akılda tutmak gerekir ki, ne kadar güzel bir cerrahi geçirirseniz geçirin hemoroid tekrar etme olasılığı olan bir hastalıktır. Makat kanalı içinde ‘’aynı mekanizmalar’’ nedeniyle değişime uğrayabilecek damarsal yapılar her zaman mevcuttur.
Bu web sitesinde belirtilen cerrahi operasyonlara ait bilgi, görüntü ve yorumlar bilgilendirme amaçlıdır. Tanı, tedavi ve takip yöntemlerindeki karar hekim tarafından verilecektir.