İrritabl Bağırsak Sendromu ve Fodmap Diyeti

İrritabl (Huzursuz) Bağırsak Sendromu

Huzursuz bağırsak sendromu olarak da bilinen İrritabl Bağısak Sendromu (İBS), gastrointestinal hastalıklar arasında en çok gözlenen bir sindirim sistemi rahatsızlığıdır. İBS tam olarak nedeni bilinmeksizin karında ağrı, gaz, şişkinlik, kimi zaman ishal / kabızlık ile karakterizedir.

Kronik bir rahatsızlık olup toplumda görülme sıklığı yüksektir. Hastaların birçoğu hafif semptomlara sahip olduğundan hastaneye başvurmamaktadır.

Fakat bazı hastalarda bu durum orta veya yüksek şekilde seyretmektedir. Bu noktada bireylerin yaşam kaliteleri düşmekte olup sosyal yaşantıları etkilenmektedir. İBS’nin kesin bir tedavisi olmamakla birlikte en önemli tedavi diyet ve yaşam tarzı değişikliğidir.

Beslenme ve Fodmap Diyeti

İBS’de beslenme tedavisi hastanın semptomlarına yönelik olmalıdır. Bu yönde hastanın şikayetlerine göre besin kısıtlaması yapılmalı ve hasta düzenli olarak bir diyetisyen takibinde olmalıdır. Tıbbi beslenme tedavisindeki en önemli amaç sürdürülebilir olmasıdır. İBS tedavisinde en etkili yöntem ise Düşük FODMAP Diyeti’dir.

Düşük FODMAP Diyeti fermente edilebilir karbonhidratlar (oligosakkaritler, disakkaritler, monosakkaritler ve polioller) açısından fakir olan bir beslenme türüdür. FODMAP içeriği yüksek olan besinler bağırsak içine su çekerler ve sık tüketildiğinde emilememe ve sindirilmeme gibi sorunlara neden olabilirler.

Böylece bağırsaklardaki bakteriler tarafından fermente edilirler. Fermantasyon sonucunda ise karında ağrı, gaz, şişkinlik, kramp, kabızlık/ishal gibi semptomlar görülebilir. Yapılan çalışmalarda düşük FODMAP diyetinin İBS üzerinde olumlu etkileri olduğu görülmüştür.

FODMAP içeriği yüksek olan besinler:

• Meyveler; karpuz, erik, hurma, armut, şeftali, nektarin, mango, böğürtlen, kiraz, kayısı, elma.
• Sebzeler; taze soğan, bezelye, mantar, sarımsak, kuşkonmaz, karnabahar, enginar
• Ekmek ve tahıllar; buğday, çavdar, arpa
• Süt ve süt ürünler; yoğurt, dondurma, süt, krema, yumuşak peynirler, süzme peynir.
• Fruktoz içeren besinler; bal, yüksek fruktozlu mısır şurubu
• Protein kaynakları; Baklagiller, kaju

Düşük FODMAP içeren besinler:

• Meyveler; çilek, ahududu, portakal, mandalina, ıhlamur, limon, üzüm, greyfurt, kavun, yaban mersini, muz.
• Sebzeler; kabak, domates, ıspanak, zeytin, marul, taze fasulye, patlıcan, salatalık, Frenk soğanı, biber, patlıcan, patates, havuç
• Ekmek ve tahıllar; pirinç, kinoa, yulaf, mısır, esmer ekmek
• Süt ve süt ürünleri; pirinç sütü, laktozsuz süt, tereyağı, diğer peynirler
• Protein kaynakları; dana, kuzu, tavuk eti, yumurta, tempeh, tofu, fıstık, ceviz, çam fıstığı