+ 90 541 608 57 25

İnsülin Direnci ve Prediyabet

Kadın şeker ölçüm cihazı ile kan şekerini ölçüyor

İNSÜLİN DİRENCİ VE PREDİYABET

İNSÜLİN NEDİR?

İnsülin, pankreas tarafından üretilen, kanınızdaki glikozun enerji için kullanılan kas, yağ ve karaciğerinizdeki hücrelere girmesine yardımcı olan bir hormondur.

Yediğiniz yiyecekler kan şekerine ayrılır. Kan şekeri kan dolaşımınıza girerek pankreasın insülin salmasını sağlar. İnsülin, kan şekerinin vücudun hücrelerine girmesine yardımcı olur, böylece enerji için kullanılabilir. İnsülin ayrıca karaciğere daha sonra kullanılmak üzere kan şekerini depolaması için sinyal gönderir. Kan şekeri hücrelere girer ve kan dolaşımındaki seviyeler düşerek insülinin de düşmesini işaret eder. Düşük insülin seviyeleri karaciğeri depolanmış kan şekerini salması için uyarır, böylece bir süredir yemek yememiş olsanız bile enerji her zaman kullanılabilir olur.

İNSÜLİN DİRENCİ NEDİR?

İnsülin direnci, kaslarınızdaki, yağınızdaki ve karaciğerinizdeki hücrelerin salgılanan insüline gerektiği gibi yanıt verememesi durumunda ortaya çıkar. Sonuç olarak, pankreasınız glikozun hücrelerinize girmesine yardımcı olmak için daha fazla insülin üretir. Pankreasınız, hücrelerinizin insüline karşı zayıf tepkisinin üstesinden gelmek için yeterli insülin üretebildiği sürece, kan şekeri seviyeleriniz sağlıklı aralıkta kalacaktır. Bununla birlikte, pankreasınız artan kan şekeri seviyenizi yenmek için daha fazla insülin üretir. Buna hiperinsülinemi denir.

Bozulmuş insülin duyarlılığı olarak da bilinen insülin direnci, geçici veya kronik olabilir ve bazı durumlarda tedavi edilebilir.

İnsülin direnci diyabet geliştirme riskinizi artırır. Bilmeden yıllarca insüline dirençli olabilirsiniz. Bu durum tipik olarak herhangi bir belirgin semptomu tetiklemez, bu nedenle bir doktorun kan şekeri seviyenizi düzenli olarak kontrol etmesi önemlidir.

İnsülin direnci yüksek tansiyon fazla kilo yüksek trigliserit majör depresyon bozukluğu gibi hastalıkların riskini arttırır.

Hücreleriniz insüline karşı çok dirençli hale gelirse, kan şekeri düzeylerinin yükselmesine (hiperglisemi) yol açar, bu da zamanla prediyabet ve Tip 2 diyabete yol açar.

Tip 2 diyabete ek olarak, insülin direnci, obezite, kalp-damar hastalığı, alkolden bağımsız karaciğer yağlanması, metabolik sendrom, polikistik over sendromu (PCOS) gibi başka durumlarda ilişkilidir.

PREDİYABET NEDİR?

Prediyabet, kan şekeri seviyeleriniz normalden yüksek olduğunda, ancak diyabet teşhisi konacak kadar yüksek olmadığında ortaya çıkar. Prediyabet genellikle zaten bir miktar insülin direncine sahip kişilerde görülür

Herkes geçici veya kronik olarak insülin direnci geliştirebilir. Zamanla, kronik insülin direnci, tedavi edilmezse prediyabete yol açabilir.

Prediyabet, diyabetin en yaygın türü olan Tip 2 diyabete yol açabilir. Tip 2 diyabet, pankreasınız yeterince insülin üretemediğinde veya vücudunuz insülini iyi kullanmadığında (insülin direnci) meydana gelir ve yüksek kan şekeri seviyelerine neden olur.

İNSÜLİN DİRENCİ VEYA PREDİYABET NEDEN OLUŞUR?

Yapılan araştırmalara göre, insülin direncine ve prediyabete neyin neden olduğunu tam olarak bilinmemekle birlikte aşırı kilo ve fiziksel aktivite eksikliği ana faktörler olarak belirtilmektedir.

İnsülin direnci genel olarak çoğu kişide görülebilir. Şeker hastalığınız olması gerekmez ve geçici veya kronik olabilir. İnsülin direncine katkıda bulunan iki ana faktör, özellikle göbeğinizin etrafındaki aşırı yağ ve fiziksel aktivite eksikliğidir.

Genetik veya yaşam tarzı risk faktörlerine sahip kişilerin insülin direnci veya prediyabet geliştirme olasılığı daha yüksektir.

45 yaş ve üzeri olmak, yüksek tansiyon ve anormal kolesterol seviyeleri gibi sağlık sorunları, kalp hastalığı veya felç geçmişi, polikistik over sendromu, yüksek tansiyon, anormal kolesterol düzeyleri olan kişilerde prediyabet olma olasılığı daha yüksektir.

Obezite ve aşırı kilo, özellikle de karın ve organların çevresinde viseral yağ adı verilen çok fazla yağın insülin direncinin ana nedeni olduğuna inanılmaktadır. Erkekler için 102 cm veya daha fazla ve kadınlar için 89cm veya daha fazla bel ölçüsü insülin direnci ile bağlantılıdır. Bu, vücut kitle indeksiniz (BMI) normal aralıkta olsa bile geçerlidir.

Aşırı kilo, insülin direncine yol açmakla birlikte yağlı karaciğer hastalığının gelişiminde rol oynayabilir.

Yeterli fiziksel aktivite yapmamak da insülin direnci ve prediyabet ile bağlantılıdır. Düzenli fiziksel aktivite, vücuttaki kan şekeri seviyenizi dengede tutmayı daha iyi hale getiren değişikliklere neden olur.

İNSÜLİN DİRENCİ NASIL ÖNLENİR?

İnsülin direnci veya prediyabetiniz varsa, hayat tarzınızda değişiklik yaparak diyabete dönüşmesini engelleyebilirsiniz. Bunun için:

  • Egzersizi günlük rutininiz haline getirmeye çalışın, tercihen haftada en az 5 gün 30 dakika yapın.
  • Mümkün olduğunca sık, besin açısından zengin, dengeli beslenmeye çalışın.
  • Fazla kilonuz varsa kilo vermeyi düşünün vücut ağırlığınızı sadece yüzde 10 oranında azaltmak bile diyabet geliştirme riskinizi azaltmanıza yardımcı olabilir.
  • Uykunuza dikkat edin ve stres seviyenizi en az da tutmaya çalışın.

Sağlığı geliştirici yaşam tarzı seçimleri yapmak, kan şekeri seviyenizi istenen aralıkta tutmanıza yardımcı olmanın en iyi yoludur.

Diğer Makaleler